Ngày 15/7, RFA Tiếng Việt loan tin “Thái Lan hoãn phiên toà dẫn độ nhà hoạt động Y Quynh Bdap”.
Theo đó, một toà án ở Thái Lan hôm 15/7, đã lùi ngày xét xử dẫn độ đối với nhà hoạt động người Việt Y Quynh Bdap, trong phiên tòa có sự hiện diện của quan chức Việt Nam.
RFA cho biết, ông Y Quynh Bdap, đồng sáng lập tổ chức nhân quyền Người Thượng Vì Công Lý, bị Cảnh sát Hoàng gia Thái Lan bắt giữ ngày 11/6, về cáo buộc “lưu trú quá hạn”, sau nhiều năm xin tị nạn và chờ được định cư ở một nước thứ 3.
Tòa án Thái Lan cũng xem xét khả năng cho phép dẫn độ ông về nước, theo yêu cầu của Chính phủ Việt Nam.
RFA dẫn lời bà Nadthasiri Bergman, luật sư bào chữa của Y Quynh, nói với các phóng viên bên ngoài tòa án, rằng, toà không cho giới truyền thông tham gia, vì tính chất an ninh quốc gia của phiên tòa, nhưng lại cho phép sự có mặt của một số quan chức Cộng sản Việt Nam.
“Chúng tôi không có thời gian để chuẩn bị bảo vệ cho trường hợp này ngày hôm nay, một vụ án mang động cơ chính trị.”
“Ông ấy, một người thuộc sắc tộc thiểu số, đã bị tra tấn và sợ hãi, nếu bị đưa trở lại (Việt Nam). Chúng tôi sẽ chứng minh điều đó ở góc nhìn khác của câu chuyện.”
“Thái Lan phải đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, vì ông ấy là người xin tị nạn, được bảo vệ theo quy định của Liên Hiệp Quốc”, vị luật sư khẳng định.
Vị luật sư này cũng cho biết, phiên tòa cáo buộc “lưu trú quá hạn” sẽ được tiến hành vào ngày 5/8, và phiên xử về trục xuất sẽ được tổ chức trong 2 ngày – 1/8 và 19/8.
Thân chủ của bà sẽ vẫn bị giam ở nhà tù đặc biệt, và không được bảo lãnh tại ngoại.
RFA dẫn ý kiến của ông Phil Robertson, Giám đốc tổ chức Những người vận động Nhân quyền và Lao động châu Á, viết trên mạng xã hội X, 2 ngày trước phiên xử, rằng:
“Trong mọi trường hợp, Thái Lan không nên cưỡng ép trả lại người tị nạn và nhà hoạt động người Thượng Y Quynh Bdap về Việt Nam, nơi ông sẽ phải đối mặt với việc bị bắt, bỏ tù, và những điều tồi tệ hơn vì các hoạt động chính trị của mình. Ông ấy là người tị nạn và phải được bảo vệ!”
Theo RFA, Y Quynh Bdap đã cùng vợ con đi sang Thái Lan từ năm 2018, với hoạt động chính là cùng tổ chức Người Thượng Vì Công Lý chuyên báo cáo về vi phạm nhân quyền đối với người bản địa ở Tây Nguyên, đặc biệt là quyền tự do tôn giáo.
Tuy vậy, vẫn theo RFA, Tòa án Nhân dân tỉnh Đắk Lắk hồi đầu năm đã kết án vắng mặt 10 năm tù giam đối với ông Y Quynh, về tội danh “khủng bố”, vì cho rằng, ông có liên quan đến vụ nổ súng ở trụ sở của 2 xã ở huyện Cư Kuin rạng sáng ngày 11/6/2023.
RFA cũng cho biết, kể từ khi ông Y Quynh Bdap bị cảnh sát Thái Lan bắt giữ, ngay sau cuộc phỏng vấn với Đại sứ quán Canada ở Bangkok về định cư, nhiều tổ chức và cá nhân đồng loạt lên tiếng, kêu gọi Chính phủ Thái Lan trả tự do cho ông, và không trục xuất ông về Việt Nam theo yêu cầu của Hà Nội, nơi ông sẽ chịu tra tấn và tù đày dài hạn.
Liên minh Xã hội Dân sự Toàn cầu thậm chí còn đưa Thái Lan vào Danh sách Giám sát trong tháng 7, vì các vi phạm nhân quyền, trong đó có việc bắt giữ Y Quynh Bdap theo yêu cầu của Việt Nam, mà tổ chức này cho rằng, Thái Lan tham gia đàn áp xuyên biên giới.
RFA cho biết thêm, trong nhiều năm gần đây, cảnh sát Thái Lan và an ninh Việt Nam thường hợp tác chặt chẽ. Năm 2019, blogger Trương Duy Nhất bị bắt cóc ở thủ đô Bangkok, có sự nhúng tay của cảnh sát địa phương.
Giữa tháng 4/2023, Youtuber Đường Văn Thái cũng bị bắt cóc và đưa về Việt Nam. Hiện ông vẫn đang bị tạm giam để điều tra về cáo buộc “tuyên truyền chống Nhà nước” theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự.
Thu Phương – thoibao.de
